Herstelplan
Het Grootmeer ligt tussen Vessem en Wintelre binnen de gemeente Eersel. Het ven is begrensd als Natura 2000 en een van de grootste vennen in Europa met oeverkruidvegetatie (oeverkruid, gesteeld glanskroos, ongelijkbladig fonteinkruid en kleine biesvaren). Verder is het leefgebied van bijzondere en beschermde diersoorten zoals; heikikker, moerassprinkhaan, bruine korenbout en voor (broed)- vogels zoals; roerdomp, fuut, grote karekiet, smient, krakeend, brilduiker en bokje. In de “boezem”, dit is een in 1999 aangelegde permanent watervoerend gedeelte van het ven , komen libellen voor zoals; beekoeverlibel, bruine korenbout en glassnijder.
Historie
In 1952 waren de vennen door verdroging bijna verdwenen. In dat jaar werd besloten dat het pompstation van het waterleidingbedrijf Oost-Brabant (WOB) zijn spoelwater op het Klein Meer zou gaan lozen. Deze van oorsprong voedselarme heidevennen met het omliggende gebied zijn in 1990 aangewezen als beschermd natuurmonument, omdat er bijzondere planten en zeldzame vogels voorkomen.
In 1999 werden door Bureau van Nierop, ecoloog Kees Zoon en Fa. van Beers grondwerken herstelwerkzaamheden uitgevoerd waarbij slib werd verwijderd en bossen rondom het ven werden gekapt om meer windwerking op ven te krijgen. Er werd een rabattensysteem aangelegd en een boezem waar het slib werd gehandhaafd om verspreiding te voorkomen. Er werd een zandwal aangelegd die de boezem scheidde van het Grootmeer. Met deze maatregelen kwam er schoon water het Grootmeer in waardoor de vegetatie zich herstelde en daarmee de randvoorwaarden voor diverse soorten flora en fauna.
In 1992 werden de rabatten geklepeld om de begroeiing van berk, wilg en Amerikaanse eik tegen te gaan. Rijk materiaal hoopte zich daardoor echter op waardoor meer braam ontstond.
Herstelplan
In 2017 werden de volgende problemen vastgesteld:
- De rabatten geven uitspoeling van rijke voedingsstoffen in de Boezem.
- De vestiging van een ongewenste exoot namelijk; Watercrassula. Oeverkruidvegetatie wordt bedreigd door de Watercrassula, omdat deze relatief klein blijft en veel zonlicht nodig heeft. Op rijke plekken met slib is veel Watercrassula aanwezig. De bestrijding is moeilijk omdat deze soort zich makkelijk verspreid.
- Het wegvallen van de strijkwindwerking op het Grootmeer door opgaande struiken en bomen (berk, wilg) .
Maatregelen 2017
- Verwijderen wilgstruweel op de rabatten ten behoeve van de windwerking.
- Verwijderen resterende slib uit de boezem van 1999.
- Peilverhoging om hervestiging van struweel te voorkomen.
- Herbemonstering van de rabatten omdat er pleksgewijs variatie is in fosfaat en stikstof.
- Weghalen slib uit de boezem en verwijderen van Watercrassula om de concurrentiepositie ten opzichte van Oeverkruidvegetatie te verzwakken. Doel is optimaliseren van het ecosysteem zodat Watercrassula minder kans krijgt om te domineren.
- Enkele bomen behouden voor het beeld.
- Enkele oude rietvegetaties behouden voor rietvogels.
- Kleinmeer: voorlopig geen actie.
